Czym są natręctwa i jak je rozpoznać? Przygotowując, dla Was listę top 10 filmów psychologicznych, niemal obsesyjnie i natrętnie zaczęłam myśleć o scenie mycia rąk przez Leonardo DiCaprio, w filmie „The Aviator”. Kliknij tutaj, żeby zobaczyć listę top 10 filmów psychologicznych.
Następnie przyszedł mi do głowy Marek Kondrat i scena na kanapie w “Dniu Świra”. W związku z czym przypomniałam sobie, że na mojej stronie, oraz blogu, ani słowa nie ma o natręctwach. Czym one są, jakie są objawy natręctw? A przecież na sesjach nieraz ten temat poruszam.
Czym są natręctwa?
Sprawa jest na tyle skomplikowana i delikatna, że osobie, która tego nie doświadczała, dość trudno to wytłumaczyć. Ale jeśli pytasz, postaram się w jak najbardziej klarowny i prosty, sposób opisać podstawę i istotę tego problemu. Myślę, że zacznę od najważniejszej myśli: każdy, albo prawie każdy może mieć krótkotrwałe, przelotne natręctwa.
Przelotne natręctwa u dzieci
Zastanów się, czy Ty sam, w dzieciństwie na przykład, nie ssałeś palca, albo nie obgryzałeś paznokci? A może kręciłeś kosmyk włosów? Tak, właśnie, to są takie, niewinne nawykowe czynności jak wymienione wyżej. Najczęściej możemy zaobserwować je u dzieci. W trakcie dorastania, dojrzewania, one mijają bezpowrotnie, choć oczywiście niekoniecznie.
Przelotne natręctwa u dorosłych
U dorosłych, nawykowym działaniem, jakie najczęściej obserwujemy, albo jakim ludzie decydują się z nami dzielić, to niepokój i wątpliwości typu: wyłączyłem żelazko, gaz, kuchenkę przed wyjściem z domu, czy zamknąłem drzwi na klucz. Czasem wymaga to powrotu i sprawdzenia, ale ma to charakter jednorazowy, niepowtarzający się. Jak już się upewnisz, że to wszystko zrobiłeś, to ze spokojem możesz zająć się życiem 🙂 w tu i teraz.
Natręctwa – nieszkodliwe
Mogę podać Ci jeszcze jeden przykład. U niektórych ludzi stojących na wysokim tarasie, balkonie albo w wysokich górach, może pojawić się myśl: „Co było gdym skoczyła, skoczył?” albo „Co by było, gdybym spadła, spadł?”. Duża wysokość wciąga i nęci, czasem obawiasz się, że ulegniesz tej bezsensownej chęci.
Albo powtarzające się melodia, część utworu, refren, znasz to ze swojego doświadczenia? Czasem potrafi się „przyczepić” ledwo, co zasłyszana piosenka i w głowie od rana do nocy. Gdziekolwiek jesteś, czegokolwiek byś nie robił to, ona gra w głowie, niczym zdarta płyta. Dobrze jest jak, umila Twój dzień, gorzej niż Cię irytuje i uwolnić się nie możesz.
Rytuał
I płynnie przechodzimy do tego, że z reguły czynności, które są powtarzalne, są naszymi rytuałami. Rytuały są zazwyczaj dobre, występują w życiu jednostki (wyobraź sobie rytuał SPA, albo rytuał poranna kawa) i społeczeństwa (dyplomacja, wojsko, religia). Trzymanie się utartej ścieżki rytuału, chroni człowieka jako jednostkę (ale i grupy czy społeczeństwa) przed lękiem, pozwala uporządkować i bardziej zrozumieć świat, pozwala również porozumiewać się z innymi w określony sposób. Mamy gwarancję, że inni mnie zrozumieją. I nie ma to oczywiście znaczenia chorobowego, a wręcz przeciwnie pozwala opanować chaos.
Co to są chorobowe natręctwa?
Chorobowe natręctwa są to obsesyjne zachowania bądź myśli, których nie można się w żaden sposób pozbyć. Wracają jak bumerang. Natrętne myśli (obsesje) i czynności (kompulsje) wprawdzie wypływają z Twojego umysłu, ale tak jakby Twoimi nie były, co więcej wydają Ci się absurdalne.
Czym są myśli?
Myśli mają charakter stereotypowy, powtarzający się non stop i nieprzyjemny. Im bardziej próbujesz się im przeciwstawić, tym bardziej one do Ciebie napływają, im bardziej próbujesz je odepchnąć, tym z większą siłą wracają i atakują.
Myśli natrętne
Myśli natrętne mogą dotyczyć wszystkich sfer życia, w jakich funkcjonujesz – sfery zawodowej, osobistej. Twojej przyszłości, przeszłości, teraźniejszości. Możesz rozważać i zastanawiać się bez końca, czy dobrze coś zrobiłaś, zrobiłeś? Czy dobrze powiedziałaś, powiedziałeś? Czy to, że się wtedy uśmiechnęłaś, uśmiechnąłeś, czy skrzywiłaś, skrzywiłeś?
Pamiętacie Marka K. w dniu Świra, jak rozważa spotkanie ze swoją młodzieńczą miłością, jak gdyby on, jak gdyby ona, a jakby to było? Ona mu wtedy tak, a on jej wtedy tak, i nie były to tylko przyjemnie senne marzenia (choć też), jednak na końcu lądował w tym nieprzyjemnym stanie i “wkurwie” na siebie i na nią.
Pokora czy natręctwa?
Zostawiając Marka K., czasem mogą się Tobie pojawić myśli, które Ciebie przerażają, jeśli jesteś religijny to bluźnierstwa, myśli, które z reguły powodują Twój ogromny lęk i poczucie winy. No mamy doskonały duet, do samobiczowania się i zamęczania. Współczuję.
Gdyby tego było mało, myśli i czynności natrętne mogą współistnieć z fobiami. Czyli, że w nieskończoność próbujesz się przed czymś ochronić. Boisz się zachorować, ganiasz od świtu do nocy po lekarzach, badaniach, szpitalach. Boisz się brudu, natrętnie myjesz ręce.
Kwarantanna. Wyobrażam sobie albo nawet nie chcę sobie wyobrażać, jak wpływa na osoby, które boją się zarazek i wszędzie je widzą.
Skąd się biorą natręctwa?
Natręctwa są najczęściej objawem zaburzeń obsesyjno- kompulsywnych (nerwica natręctw, OCD). Choć świerzbią ręce, żeby temat rozwijać i rozwijać. Dziś zatrzymam się na tym, o zaburzeniach obsesyjno-kompulsywnych już w następnych odcinkach.
Czy Ty masz natręctwa?
A jeśli dziś szukać odpowiedzi, Czy Ty masz natręctwa, ponadto czujesz niepokój i niepewność. To weź, proszę kartkę i długopis. Usiądź wygodnie, zadbaj o chwilę relaksu. O spokojną głowę i spróbuj sobie odpowiedzieć na następujące pytania:
| 1. Czy bardzo często myjesz ręce, nawet jeśli nie są brudne albo sytuacja tego nie wymaga? | |||
| 2. Czym jest dla Ciebie brud, kurz. Czy jest to normalna składowa życia, czy może jest dla Ciebie czymś, czym się brzydzisz, boisz się go, nie chcesz go w ogóle w swoim otoczeniu, ponieważ możesz się czymś zarazić? | |||
| 3. Czy miewasz potrzebę dotykania jakiś przedmiotów lub ludzi w nieokreślonym celu, w różnych sytuacjach społecznych? | |||
| 4. Czy bardzo źle się czujesz, gdy nie zrobisz czegoś w odpowiedni sposób, według określonego porządku? | |||
| 5. Czy zdarzają Ci się myśli, uczucia, że może Cię spotkać coś złego?Jeżeli tak, to jak często i z jaką intensywnością? |
Większość odpowiedzi twierdzących może sugerować na tendencję do występowania natrętnych myśli i rytualnych zachowań. Warto bliżej im się przyjrzeć, może zacząć prowadzić dziennik, własnych zachowań? W razie potrzeby przyjść albo zarezerwować konsultację on-line.
Jeśli te odpowiedzi nie dały zadowalającego rezultatu albo nie potrafisz na te pytania sama, sam sobie odpowiedzieć przejdź do bardziej szczegółowego testu. Test składa się z 12 pytań zajmie nie więcej niż 5 minut rozwiąż tutaj