Kryzys psychiczny. Przyczyny i skutki, gdzie szukać pomocy

Co znajduje się w artykule?

Czujesz, że przechodzisz załamanie nerwowe i wszystko doprowadza Cię do wściekłości, płaczu? Masz ochotę pozbyć się wszystkich dookoła i prosisz, żeby dali Ci święty spokój, a jednocześnie czujesz, że nikt Cię nie rozumie? Myślisz, że to depresja? Dużo czynników wskazuje na to, że jest to prawdopodobnie kryzys psychiczny. Jak go zrozumieć i jak przez niego przejść? Dowiedz się:

  • Co to jest kryzys psychiczny?
  • Dlaczego przechodzimy kryzysy psychiczne?
  • Jakie są rodzaje kryzysu psychicznego?
  • Objawy i skutki kryzysu psychicznego
  • Gdzie szukać pomocy w przypadku kryzysu psychicznego?

Kryzys psychiczny – co to jest?

Jest określany jako przejściowy stan nierównowagi wewnętrznej, który został spowodowany przez traumatyczne doświadczenie życiowe i wymaga ono istotnych zmian i rozstrzygnięć, dlatego tak bardzo się nim przejmujemy.

Kryzys rozwojowy

Ten rodzaj, a dokładnie kryzys rozwojowy nazywany jest też inaczej kryzysem normatywnym albo kryzysem przemiany. Jest to wydarzenie zupełnie normalne. Przechodzimy pewny etap w naszym życiu, który wymaga od nas większej ilości energii, trudu, ciężko nam wyjść ze swojej strefy komfortu. Wtedy też pojawiają się różne pytania, kiedy stary porządek organizmu zaczyna się rozpadać. Nie mamy pojęcia, nie widzimy jeszcze, co może go zastąpić i jak sobie z tym stanem poradzić.

Skutki kryzysu rozwojowego

  • nasilenia konfliktów intrapsychicznych i interpersonalnych (kariera czy rodzina?)
  • trudność w poznawczym opanowaniu sytuacji
  • obecność dyskomfortowych reakcji emocjonalnych
  • dominująca niepewność
  • poczucie zagrożenia

Kryzys sytuacyjny

Natomiast kryzys sytuacyjny pojawia się w życiu, kiedy dzieje się nagle coś niespodziewanego, niecodziennego, wychodzącego poza nasze doświadczenie. Nie wiemy, jak sobie z tym poradzić ani nie mamy kontroli nad rozwojem sytuacji. Następstwem właśnie tego rodzaju traumatycznych wydarzeń jest kryzys sytuacyjny.

Dlaczego przechodzimy kryzys sytuacyjny?

  • doświadczanie przemocy psychicznej, fizycznej, seksualnej
  • porwania
  • nieoczekiwane kalectwo
  • utrata pracy
  • poważny wypadek lub choroba, śmierć bliskiej nam osoby

Różnica między kryzysem sytuacyjnym a pozostałymi kryzysami polega na tym, że owe kryzysy są wywoływane przez sytuacje nagłe, nieprzewidywalne, mające szokujący charakter, katastroficzne i są bardzo intensywne.

Kryzysy sytuacyjne mogą powodować negatywne skutki w istotnych dla naszych wartościach życia: zdrowie, obraz siebie, ważne relacje, czy w planach życiowych.

Kryzys chroniczny

Kryzys chroniczny jest określany mianem stanu transkryzysowego i wymaga on od nas ciągłego oddawania energii. Zaczynamy zachowywać się unikowo, nie chcemy, żeby ktoś zakłócał nasz spokój, nie chcemy, żeby ktoś wybudzał nas ze “snu bestii”. Zachowanie objawia się tym, że ograniczmy własną przestrzeń życiową z innymi ludźmi.

kryzys może wywołać zachowania autodestrukcyjne
kryzys

Objawy kryzysu chronicznego

Przechodząc przez kryzys sytuacyjny, rezygnujemy z myśli, miejsc, obrazów, dźwięków i relacji, które mogłyby być powodem przypomnienia sobie bolesnych doświadczeń z przeszłości. Spora ilość naszej energii psychicznej, która właściwie powinna służyć wewnętrznemu i społecznemu rozwojowi, jest marnowana na obronę, a przecież i tak nie gwarantuje, że obroni nas to przed kryzysem cierpienia.

Skutki kryzysu chronicznego

Skutki kryzysu chronicznego mogą narobić dużo szkody i mogą spowodować nieoczekiwane pogorszenie stanu chronicznego kryzysu, a za tym idą tzw. reakcje rocznicowe, czy intruzje. Kolejnymi objawami są przypadki pojawiania się kryzysów wtórnych, np. uzależnień, które są efektem zachowań mających zredukować poziom napięcia, jaki wynika z nierozwiązanego kryzysu np. alkoholizm, hazard.

Kryzysy egzystencjalne

Kolejnym rodzajem kryzysów są kryzysy egzystencjalne, które odnoszą się one do wewnętrznych konfliktów i lęków, towarzyszące podstawowym ludzkim tematom. Przykładem są myśli o tym, jaki jest cel i sens życia, co to jest ta zależność i niezależność, odpowiedzialność? Czym w ogóle jest wolność i zaangażowanie?

Objawy kryzysu egzystencjalnego

Z tego rodzaju kryzysu, myśli mogą wiązać się z poczuciem zmarnowanego jakiegoś ważnego okresu w naszym życiu, że powinniśmy podjąć istotną dla nas decyzję, czy może zaangażować się w coś naprawdę ważnego. Żałujemy niewywiązania się z odpowiedzialności, podjętych zobowiązań, czy tego, że spowodowaliśmy utratę zaufania kogoś nam bliskiego.

Kiedy pojawia się kryzys egzystencjalny?

Kryzys jak ten pojawiają się w pewnych momentach naszego życia. Przykładem jest kryzys połowy życia, przypadający na wiek ok. 40 lat. Występują także inne, przypadające pod koniec życia “kryzysy bilansowe”. Są one szczególnie bolesne. Mając praktycznie całe życie za sobą, patrząc wstecz, widzimy, że jak piasek, przeciekło nam ono przez palce.

wiek
wiek

Victor Frankl – neurolog i psychiatra, a także ocalały z Holokaustu, w swoich pracach nawiązuje to sensu życia człowieka. Jak ma to się do naszego kryzysu egzystencjalnego? Otóż tłumaczy on, że na świecie żyje sobie taki człowiek, gdzie stare wartości nie mają już takiej siły atrakcji jak dawniej, a na ich miejsce nie pojawia się żadna naprawdę sensowna alternatywa. Stan “pustki egzystencjalnej”, od której doświadczenia człowiek próbuje uciec, rzuca się w wir zachowań mających przynieść zapomnienie. W czasie przerw podczas aktywności, człowieka ponownie dopada “pustka egzystencjalna”, manifestując się objawami “nerwicy niedzielnej”. Więcej o pewnej historii pt. “Człowiek w poszukiwaniu sensu” można dowiedzieć się tutaj.

Kryzys psychiczny – gdzie szukać pomocy?

Każdy z nas na pewno doświadczył kryzysu psychicznego i poszukiwał drogi wyjścia z niego. Czasami jednak z niektórymi zdarzeniami nie potrafimy sobie poradzić sami albo podejmowaliśmy próby, które okazały się klęską.

Dlatego wsparcia i pomocy różnego rodzaju (pomoc psychologiczna, prawna, społeczna, materialno-bytowa, medyczna, informacyjna, rozmowa) warto szukać wśród ośrodków interwencji kryzysowej. Możemy jej potrzebować w różnych momentach naszego życia, np. gwałtu, maltretowania, utraty mieszkania w wyniku pożaru, czy powodzi.

Na czym polega interwencja kryzysowa, kiedy występuje kryzys psychiczny?

Kiedy podejrzewamy kryzys psychiczny, warto udać do ośrodków interwencji kryzysowej, które świadczą pomoc psychologiczną przede wszystkim w postaci interwencji kryzysowej. Co to jest interwencja kryzysowa? Jest to wsparcie kierowane głównie do rodzin, czy pojedynczych osób, które znajdują się w ciężkiej i trudnej sytuacji życiowej.

Interwencja kryzysowa jest pierwszym etapem pomocy w tego rodzaju zdarzeniach i nie polega ona tylko na docelowym rozwiązania problemu. Jej celem jest interwencja kryzysowa, czyli przede wszystkim przywrócenie podstawowego poczucia bezpieczeństwa i odzyskania umiejętności radzenia sobie z tym, co nas spotkało.

Interwencjonistami kryzysowymi są psycholodzy, pedagodzy, socjolodzy, czy też osoby, które przeszły dodatkowe szkolenia z zakresu interwencji kryzysowej lub podstawowe szkolenie z zakresu psychoterapii.

Telefon wsparcia podczas kryzysu psychicznego

Jeśli boimy się bezpośredniego kontaktu z psychologami, możemy skorzystać z pomocy ministerstwa albo ze strony o zdrowiu. Telefon wsparcia podczas kryzysu psychicznego dostępny jest 24 godziny na dobę 7 dni w tygodniu. W jakich sytuacjach dzwonić?

  • czujesz się stale przygnębiony
  • nie dajesz sobie rady z codziennością
  • przeżywasz kryzys emocjonalny
  • znajdujesz się w sytuacji „bez wyjścia”
  • nie radzisz sobie ze stresem
  • nie chce Ci się żyć
  • jesteś ofiarą przemocy
  • martwisz się o swój stan zdrowia
  • myślisz, że „jest coś z Tobą nie tak”
  • nie możesz pogodzić się ze stratą bliskiej osoby

Skorzystaj z przygotowanych adresów i numerów telefonu

Pamiętajmy o tym, żeby się nie bać i że to nie żaden wstyd potrzebować pomocy, a wręcz wielka odwaga umieć powiedzieć o swoich problemach. Nie jesteśmy sami i zawsze możemy liczyć na wsparcie z zewnątrz. A jeśli szukasz wiedzy o systemie psychiatrycznym w Polsce, polecam Ci mojego ebooka.

Dodaj komentarz