Jeśli doświadczasz chorobliwego lęku, ten artykuł jest dla Ciebie.
Lęk normalny czym jest
Lęk jest normalną częścią życia – zawsze jest i będzie coś, co nas martwi, niepokoi, czego się obawiamy i co nas stresuje. Jednak nie wszyscy odczuwamy lęk w równym stopniu. Niektórzy z nas odczuwają go dużo większym natężeniem, a nawet cierpieniem.
Chorobliwy lęk czego możesz doświadczać?
Odczucia w ciele:
- napięcie w ciele
- ucisk w klatce piersiowej
- drżenie rąk
- drętwienia palców
- duszności
Odczucia w głowie:
- udręka
- obawa
- przerażenie
- zamartwianie się.
Zamartwianie się
Zamartwianie się często nie pozwala funkcjonować i żyć, zabiera przyjemność i satysfakcję, jaką możemy czerpać z pracy, podróży, relacji rodzinnych, związków czy wreszcie obecności przyjaciół.
Różnica pomiędzy lękiem normalnym a patologicznym
Jest różnica pomiędzy lękiem, jaki odczuwa każdy z nas w swoim życiu, a patologicznym lękiem, który obezwładnia. Jeśli masz problem z rozróżnieniem, czy kwalifikacją, który z nich Ciebie dotyka, zobacz zamieszczoną tabelkę.
Jeśli jesteś w grupie osób doświadczających patologicznego lęku, zapewne wciąż zadajesz sobie pytania:
Dlaczego tylko ja mam chorobliwy lęk? Dlaczego mnie to spotyka? Dlaczego ja mam takie problemy?
Chorobliwy lęk dlaczego go czujesz?
Według Davida Barlowa podatność na lęk wiąże się z trzema czynnikami:(zobacz graf)
- genetyka
- czynniki psychologiczne
- nabyte doświadczenia
Innymi słowy, jesteś podatny na lęk z powodu Twojej budowy mózgu i interakcji, jaką wykonują Twoje geny. Dzieje się tak również z powodu tendencji do postrzegania pewnych sytuacji jako nieprzewidywalnych i niekontrolowanych.
Nabyte doświadczenia to Twoja historia rodzinna. Jeśli w Twoim domu, kiedy byłeś dzieckiem, mama, babcia, tata czy ciocia, postrzegali świat jako miejsce pełne zagrożeń i strachu, to obserwując ich zachowania, nauczyłeś się takiego samego albo podobnego reagowania na różne sytuacje życiowe.
Jeśli ojciec wracał z pracy i zamartwiał się, że z pewnością jutro ją straci albo że zbankrutuje i sytuacja ta powtarzała się dość często, to też będziesz miał tendencję do tego typu zachowań. Będziesz się zamartwiać o zwolnienie z pracy bądź bankructwo.
Jeśli skupiałeś uwagę rodziców na sobie tylko wtedy, kiedy się bałeś albo byłeś chory, to najprawdopodobniej nauczyłeś się, że świat daje Ci uwagę i akceptację tylko wtedy, kiedy jesteś chory albo się boisz, więc będziesz to powtarzać.
Jeśli w dzieciństwie miałeś doświadczenie, że życie jest pełne lęków, cierpienia, a biednemu tylko „wiatr w oczy”, to z takim dziedzictwem wyszedłeś z domu i idziesz przez życie, choć wcale nie musi tak być. Możesz nawet nie zauważać, jak i ile Ci się w życiu udało osiągnąć.
Zaburzenie strachu i lęku
Allan Horowitz i Jerome Wakefield apelują o rozwagę w posługiwaniu się terminem „zaburzenia strachu i lęku”. Zwracają uwagę na to, że słowo „zaburzenie” sugeruje, że fizycznie coś nie działa tak, jak powinno. Twierdzą, że u ludzi, mających problem z lękiem, mózg często robi to, co powinien, jednak w złym kontekście. Strach i lęk wyzwalane przez nieznajomych, węże, wysokość i tym podobne dobrze służyły naszym przodkom, pomagając im uniknąć zagrożenia, ale mogą powodować cierpienie we współczesnym świecie”.
Takie definiowanie lęku jest mi bliskie, ponieważ daje to podstawy do pracy psychoterapeutycznej i przekonanie, że zmieniając schemat Twojego myślenia i podejście do różnych życiowych sytuacji, możesz przestać się bać i zacząć korzystać z życia pełną piersią.
Kogo dotyczy najczęściej chorobliwy lęk? Dlaczego Ty, albo Twój bliski
Z badań wynika, że z chorobliwym lękiem zmagają się ludzie, którzy czują się „ofiarami” i mają poczucie, że nic od nich nie zależy, a świat jest zagrażającym i pełnym niebezpieczeństw miejscem, ale również osoby, które są w pełni autonomiczne, niezależne i odnoszące duże sukcesy zawodowe czy społeczne.
Lęk może towarzyszyć postawie życiowej osoby:
- której ” nic w życiu nie wychodzi” i ma poczucie, że jest wciąż wykorzystywana: w pracy, w związku, czy w rodzinie. Wierzy, że w sumie nic od niej nie zależy
- która odnosi, patrząc z dystansu, ogromny sukces na polu zawodowym, prywatnym czy rodzinnym. Ma poczucie, że wszystko, co robi i czego doświadcza, zależy właśnie od niej
Różnią się one tym, że pierwsza ma problem ze wzięciem odpowiedzialności za swoje życie, a druga ma problem z oddaniem odpowiedzialności i odpuszczeniem kontroli w tych sytuacjach, na które nie ma wpływu.
Lęk, z jakim się zmagasz, może być podstawą różnego rodzaju diagnoz i definicji, które usłyszałeś bądź wyczytałeś. Poniższa grafika przedstawia ich rodzaje. Jeśli któryś z nich Ciebie dotyczy, możesz przejść do konkretnej diagnozy i czytać dalej albo zatrzymać się i przeczytać do końca, jak sobie poradzić z lękiem uogólnionym.
Nie wiem oczywiście dokładnie, z jakim rodzajem lęku obecnie się zmagasz. Czy są to fobie czy lęk uogólniony. Mogę jednak rekomendować rozwiązania, o których skuteczności wiem.
Jak skutecznie opanować chorobliwy lęk? Jak się z niego możesz wyleczyć?
Pierwsza propozycja dla Ciebie: rozpocznij psychoterapię, bo na ten moment nie odkryliśmy lepszej metody.
W trakcie procesu leczenia chorobliwego lęku:
- uczysz się jak opanowywać lęk
- pracujesz wraz z psychoterapeutą, aby objawy ustąpiły
- jest to czas, w którym psychoterapeuta używa swojej całej wiedzy, znanych mu narzędzi i technik, aby pomóc Ci w dotarciu do źródeł Twojego lęku, wyleczyć objawy i zabezpieczyć Cię na przyszłość, abyś mógł żyć pełnią życia
- wraz z psychoterapeutą szukasz i znajdujesz ścieżki do Twoich jawnych (świadomych) i niejawnych (nieświadomych) schematów działania, które uniemożliwiają Ci spokojne, dobre i satysfakcjonujące życie
Druga propozycja: rozpoczynasz pracę na własną rękę. Korzystasz z książek, materiałów i narzędzi, które Ci proponuję. Czytasz podane pozycje książkowe krok po kroku i zgodnie z ich instrukcjami, przechodzisz przez proces samouczenia się i samopoznania.
W zamieszczonych książkach i opracowanych tam materiałach szukasz ćwiczeń, które pomogą właśnie Tobie, opanować chorobliwy lęk, z jakim się obecnie zmagasz. Resztę materiałów odrzucasz. Krok po kroku studiujesz i rozpoczynasz naukę oraz wykonujesz ćwiczenia zamieszczone w książkach, artykułach, blogach, wykładach.
Trzecia propozycja: zapisujesz się na newsletter, uzbrajasz się w cierpliwość i śledzisz wpisy, w których będą zamieszczane formularze, zestawy ćwiczeń i poradniki dla różnych problemów, z którymi zmagają się nasi pacjenci.
Muzyczny upominek
Zamieszczam nutkę, jest udowodnione naukowe, że na niektórych z nas muzyka działa, jak lekarstwo. Potrafi uspokoić skołatane nerwy. Dać oddech pomieszanym myślą.
Muzyka może inspirować do zmiany, może Ciebie natchnąć, do sposoby w jakim opanujesz chorobliwy lęk, albo jego część. Może słuchając dźwięku wpadniesz na „nowe” wyjście z trudnej sytuacji. Albo po prostu być przyjemnym doświadczeniem.
Pracując z klientami w gabinecie podsyłam im często nuty, w których odnajduję ich problem, sytuację życiową albo ich charakter. Zazwyczaj jest to strzał w dziesiątkę. Często mówią, że ta muzyczna kartka przyszła w odpowiednim momencie tygodnia. Kiedy już nie mieli siły, albo nadziei. Taki prezent zazwyczaj sprawia im dużo radości i niesie światło.
A zatem wysyłam taki promyczek do Ciebie drogi czytelniku, może podzielisz się swoimi promyczkami, napiszesz co Tobie pomaga? jakie utwory czy wykonawców polecasz?
Czy są takie utwory, które włączasz, jak jest Ci szczególnie źle, albo jak szczególnie się boisz? Daj znać, będzie mi bardzo miło.