Skuteczność psychoterapii, 10 warunków, na które warto zwrócić uwagę

Skuteczność psychoterapii, to dyskusja „stara”, dla niektórych „młoda” jak Zygmunt Freud.

Skuteczność psychoterapii na świecie

Europa i świat, a przynajmniej ich zdecydowana większość od dawna żyje w przekonaniu, że istnieje dostatecznie dużo badań naukowych (jakościowych i ilościowych) dotyczących skuteczności psychoterapii i nie ma już potrzeby, by dalej udowadniać́, że przynosi ona wymierne korzyści. Obecnie badacze poszukują̨ odpowiedzi na pytanie jakie czynniki wywołują̨ działanie w psychoterapii. To jest w centrum zainteresowań badaczy.

Tymczasem u nas w kraju:

– Empiria! Chochsztaplerzy! Szarlatani! Naciągacze! – grzmi głos w czarnej koszuli – badania naukowe potrzebne! Zastanawiam się czy to ignorancja, czy brak badań nad badaniami badacza?

Rozpocznę od laureata nagrody Nobla Erica E Kandela, który udowodnił światu, że zachodzą zmiany w czynności i strukturze mózgu pod wpływem czynników psychologicznych. Dodam nieśmiało, że manifest Kandela był opublikowany w 1998 roku, nagrodę Nobla (nie Oskara wszakże) otrzymał w 2000, a zatem 15 lat temu.

Przywołuję dziesięciolecia publikacji i badań światowych naukowców takich jak : J. Norcross, M. Lambert, M. Seligman i wielu wielu innych, rezolucję Amerykańskiego Towarzystwa Psychologicznego jak również naszych rodzimych naukowców, chociażby Czesława Czabały, Siwiaka, Bryły Zielińskiej, w badaniach i osiągnięciach których możesz zagłębić się tutaj.

Każde z tych badań potwierdza skuteczność psychoterapii.

A zatem spór czy psychoterapia jest skuteczna, czy pomaga, czy leczy, jest dawno już zamknięty, zakończony, inaczej mówiąc rozstrzygnięty.

„Około 75–80% pacjentów, którzy podejmują psychoterapię, doświadcza poprawy. Ustalenia te da się zgeneralizować na szerokie spektrum zaburzeń i różnorodne formy terapii, w tym terapię indywidualną, par, rodzinną i grupową“[1]

Jako, że jestem psychoterapeutą i zaczynam od siebie to jedynie mogę ubolewać, że tak mało „my psychoterapeuci” wiemy na temat badań i naukowych dowodów, które w natłoku informacji, miliona codziennych doniesień tracą swą ważność, swą moc. I zachęcają do „niedorzecznych, jałowych dyskusji”, bo jak udowodnić, że „białe jest białe?

Dodam zatem zupełnie od siebie, że gdyby nawet na próbie 1000 badanych, tylko u jednego stwierdzono poprawę, chciałabym się tym zajmować, choć z naukowego punktu widzenia nie miałoby to żadnego sensu.

Warunki, do spełnienia, aby była zachowana skuteczność psychoterapii

W wynikach badań powtarzają się następujące czynniki leczące: [2]

1. pozytywne nastawienie

• relacja terapeutyczna

• efekt Hawthorne’a,

Efekt Hawthorne’a wiązał się z badaniami nad wydajnością pracy w zakładach przemysłowych (w Hawthorne Works Western Electric Company w Chicago na przełomie lat 20. i 30. ubiegłego wieku), gdzie stwierdzono, że już sama szczególna uwaga, którą obdarzono badanych, wpływa na wzrost wydajności ich pracy . Gdy wyobrazimy sobie, że pacjent przychodzi na sesję i przez prawie godzinę otrzymuje wyjątkowe zainteresowanie i uwagę ze strony wszechstronnie wykształconego specjalisty, psychoterapeuty (u którego na ścianie wiszą liczne dyplomy potwierdzające jego kompetencje i o którym mówi się, że jest wyjątkowo skuteczny), to sama ta sytuacja aktywuje w pacjencie niespecyficzne czynniki leczące. [3]

• warunki terapii,

• zbiór założeń

• koncepcja i rytuał terapeutyczny,

• budzący aprobate terapeuta,
• możliwość odreagowania, uczenie się i praktykowanie nowych zachowań,

• eksploracja „wewnętrznego świata” klienta,

• sugestie i uczenie się od innych,

Podsumowując jednym zdaniem:

Psychoterapia leczy, skuteczność w 75 do 80% przypadków, udowodnione w trakcie badań naukowych.

[1] Evidence-Based Therapy Relationships pod redakcją Johna C. Norcrossa

[2] Wprowadzenie do psychoterapii Rafał Antkowiak www. psychiatria.med.pl

[3] Wprowadzenie do psychoterapii Rafał Antkowiak www. psychiatria.med.pl