Kto z nas nie chciałby być mądry? Kto z nas nie chciałby zostać uznanym za mądrego człowieka przez ukochaną osobę, rodzinę, środowisko zawodowe?
Dla mnie osobiście to jeden z największych komplementów.
Czy zatem “Mądrości mogę się nauczyć”? Czy istnieje wiedza sprawdzona, przebadana, dzięki której można się nauczyć, jak być mądrym?
Wieść gminna niesie, że mądrości nauczyć się “nie możesz”.
A jeśli tak, to jak to zrobić? Są jakieś narzędzia, techniki, metody?
O książce o mądrości
Książka “Czy mądrości można się nauczyć?” Sławomira Jarmuża wydana przez Wydawnictwo Naukowe PWN, odpowiada oczywiście częściowo na to pytanie. Daje wskazówki i praktyczne porady, jak rozumieć mądrość we współczesnym świecie i jak ją stosować w różnych życiowych sytuacjach.
Kim jest autor książki o mądrości?
Sławomir Jarmuż – doktor psychologii, adiunkt w Szkole Wyższej Psychologii Społecznej.
Współzałożyciel firmy szkoleniowo-doradczej Moderator. Zajmuje się praktycznym zastosowaniem wiedzy z zakresu psychologii osobowości i psychologii zarządzania. Opublikował wiele artykułów naukowych poświęconych osobowości, w tym – osobowości menedżerów.
Jest autorem i współautorem takich tytułów jak: „Paradoksalna psychologia”, “Psychologia dla trenerów”, “Alfabet mitów menadżerskich”, „Podręcznik trenera”. Twórca szkoły Coachingu Menedżerskiego.
Podział książki „Czy mądrości można się nauczyć?”
Książkę, autor podzielił na cztery części, a te podzielił na rozdziały.
Część I – Mądrze o mądrości
W tej części zamieszczono 9 rozdziałów:
- Mądrość ma dużą przeszłość
- Filary mądrości
- Czy są mądrzy ludzie?
- Jak mierzyć mądrość?
- Czy mądrość jest związana z inteligencją?
- Czy wiek i zawód mają wpływa na mądrość?
- Płeć i osobowość a mądrość
- Kto jest mądrzejszy; jednostka czy grupa?
- Z czym jeszcze wiąże się mądrość?
Część II – Mądrość a praktyka społeczna
- Mądrość w edukacji
- Czy zarządzanie jest mądre?
- Mądrość w służbie zdrowia
Część III – Praktyka mądrości
- Pokonywanie nawyków myślowych
- Budowanie dystansu do siebie i kontrola emocji
- Pokora intelektualna
- Mądre podobieństwa czy mądre różnice
- Akceptowanie zmienności
- Rozmowa z nieprzejednanymi ludźmi
- Czerpanie z mądrości wielkich ludzi
- Współpraca, konfrontacja i mediacje
- Autorefleksja jako droga do mądrości
- Rozumowanie moralne
- Jak mądrze przepraszać?
Część IV – O mądrości subiektywnie
- Czy mądrość jest atrakcyjna?
- Mądrość w nauce?
- Czy mądrość może zawodzić?
- Mądrość w służbie satysfakcjonującego życia
Dlaczego chcesz przeczytać tę książkę?
1. Sam tytuł budzi ciekawość i wywołuje pytanie, czy mądrość jest czymś, czego można się nauczyć, co stanowi fascynującą kwestię w dziedzinie psychologii i rozwoju osobistego.
W części pierwszej autor wprowadza nas w mądrość starożytnej filozofii. Rozważamy z autorem czym jest mądrość, jaka jest jej definicja i rozumienie. Przeprowadza nas przez koncepcje mądrości we współczesnym świecie. Podaje komponenty mądrości. Po przeczytaniu tej części książki, wiemy co się na tę mądrość składa, co należy wziąć pod uwagę w rozwoju własnym, aby do mądrości dążyć.
2. Aktualność tematu
Pytanie o możliwość nauki mądrości ma istotne znaczenie w dzisiejszym społeczeństwie. W części drugiej mądrość rozpatrujemy w życiu społecznym, w szerszym kontekście, jak mądrość przydaje się w edukacji, zarządzaniu i służbie zdrowia.
Ta część szczególnie interesująca z mojego punktu widzenia dla psychoterapeutów, nauczycieli, pedagogów, psychologów, edukatorów, managerów, do których autor zwraca się w podsumowaniu.
3. Praktyczne zastosowanie mądrości
W części trzeciej autor proponuje niełatwą praktykę mądrości i jej praktyczne zastosowanie.
Podaje konkretne przykłady i ćwiczenia, jak korzystać z praktyki mądrości. Autor przygotował opisy ćwiczeń, ale i konkretne case study, z dialogami osób i odpowiedziami. Był to dla mnie duży komfort, kiedy po przeczytaniu rozważań, mogłam zobaczyć przykład i odnieść go do rzeczywistości.
Część czwarta kończąca książkę jest klamrą i podsumowaniem części poprzednich, w której czytamy:
„Mądre rozumowanie nie jest tym samym co myślenie analityczne, jednak wszystko wskazuje na to, że można nauczyć się mądrych zachowań i to na różnych etapach życia.”
A jak to zrobić dowiesz się z tej właśnie książki.
Naukowa rzetelność
Wiele jest w tej książce odniesień do naukowych badań, mogłabym nawet podsumować, że książka badaniami i koncepcjami psychologicznymi stoi.
Wiele nazwisk uznanych i sprawdzonych autorów, wiele badań. Znajdziemy w niej 7 koncepcji mądrości zaczynając od Roberta Sternberga 6P czyli 6 składników stanowiących strukturę mądrości do Sarah Karami, która proponuje siedem komponentów mądrości.
Autor zapoznaje nas również z Berlińskim Projektem Mądrości, który jest prowadzony i rozwijany przez Paulta Baltesa i jego współpracowników, często pojawiają się badania i nazwisko Igora Grossmanna. Jest również przywołana polska, ale i chińska koncepcja mądrości oraz nazwiska autorów.
Nie zabrakło analizy wielkiej piątki, oraz Seligmana. Podstawy teoretyczne i naukowe, na których książki się opiera mocne i bogato przywoływane.
Wartość, jaką niesie książka o mądrości
Tak jak już wcześniej wspomniałam w części trzeciej znajdziesz konkretne sytuacje i dialogi. Dużym plusem tej książki jest to, że przywoływane case study, dotyczą naszych dzisiejszych problemów. Na przykład mądra rozmowa z antyszczepionkowcem, albo używanie feminatywów.
Wskazówki z książki można przenieść do naszych rozmów i spotkań, niejako od razu.
Książka ta może zwiększyć samoświadomość, może skłaniać Ciebie do refleksji nad własnymi przekonaniami, wartościami i postawami. Może pomóc w identyfikowaniu własnych mocnych stron i obszarów do rozwoju.
Może pomóc w udoskonaleniu umiejętności interpersonalnych: dostarczy wskazówek dotyczących budowania zdrowych relacji, komunikacji, empatii i rozwiązywania konfliktów.
Może być inspiracją i motywacją.
Sprawdź inne książki o rozwoju
Język i styl pisarski
Używany język jest klarowny, tekst czytelny, nie ma w nim naukowych zawiłości i rozważań prowadzących donikąd.
“Książka jest adresowana do wszystkich, zawodów, mający kontakt z ludźmi”(a kto go nie ma?)”
Powtórzyłabym jednak za prof. dr. hab. Wiesławem Łukaszewskim:
“Byłoby dobrze, gdyby trafiła do nauczycieli, do managerów, do lekarzy, do aktywistów, społecznych. Oczywiście powinna trafić do studentów psychologii skażonych często pedagogiką konformizmu, posłuszeństwa, uległości i obojętności na los innych”.
I bardzo polecam psychoterapeutom.
“Aby uczyć się mądrości i edukować innych, potrzebne są wiedza o mądrości i metody pracy nad rozwijaniem tej cnoty. Z nadzieją, że treści tej książki przyczynią się do szerzenia mądrości”.
Sprawdź polecane książki dla psychoterapeutów
Moja subiektywna opinia o książce “Czy mądrości można się nauczyć?”
Mocną stroną książki są konkretne badania, wiele nazwisk i bogata bibliografia. Przywoływane teorie oraz wnioski z badań są przekonywujące.
Świetnie wybrane cytaty wprowadzające do każdego rozdziału, same w sobie są wartością, skłaniające do refleksji. Moje ulubione:
- “ Żyj tak, jakbyś miał umrzeć jutro. Ucz się tak, jakbyś miał żyć wiecznie” Mahatma Gandi, albo
- “ Moralność jest niczym innym jak regulacją egoizmu” Jeremy Bentham i wiele innych.
Brakowało mi jednak emocji w tej książce, dużo w niej treści o regulacji emocji, a jednak swoimi autor się nie dzieli. Przez co książka wydaje się bardziej pracą naukową niż dzieleniem się sobą i swoimi doświadczeniami, czy przeżyciami. A przecież coraz bardziej zdajemy sobie sprawę z roli emocjonalnego i duchowego rozwoju. Tytuł może odnaleźć się w aktualnym kontekście, jednak pogłębienie uczuć i emocji wydawałoby się kluczowe.
Kwestia nauki mądrości budzi różne opinie i kontrowersje w środowisku nie tylko naukowym, ale i psychoteraepeutycznym. W naszym zawodzie psychoterapeuty, jako najwyższą wartość jaką uznaje, osobiście to, fakt żeby psychoterapeuta, był po prostu dobrym człowiekiem, ale zaraz po niej jest mądrość.
Pomagaj mądrze. To nasza dewiza, aby się nią kierować dobrze zgłębić mądrość, czym jest? Jak ją rozumieć? I wreszcie czy mogę się jej nauczyć?
Czy warto przeczytać i zapoznać się z treścią? Jak najbardziej! Szczególnie, że to nowość na rynku wydawniczym.
Jeśli skorzystasz z polecenia podziel się w komentarzu swoją opinią na temat tej książki, chętnie poznam Twój punkt widzenia 🙂